Teknolojinin gelişmesi iletişimimizi, bilgiye ulaşmamızı, zaman harcayarak yaptığımız işleri saniyede halletmemizi, kısacası; hayatımızı kolaylaştırdığı yadsınamaz bir gerçektir. Bu nedenledir ki, hayatımızın vazgeçilmezleri arasına yerleşmiştir. Fakat teknolojiyi kullanırken dikkat etmemiz gereken önemli hususlar vardır.
Bilgisayar ve cep telefonu ile tanışmamız ve günlük hayatımıza sokmamızı çok genel bir yaş tablosuna oturttuğumuz zaman;
- 1995’li yıllarda 20 yaş ve üstü,
- 2000’li yıllarda 10-12 yaş grubu ve üstü,
- 2005’li yıllarda 7-9 yaş grubu ve üstü,
- 2010’lu yıllarda 2 yaş ve üstü diyebiliriz.
Anaokulu yaş grubundaki çocuklar bizlere göre çok daha erken yaşta teknolojiyle tanıştılar, dijital çağa doğdular!
Ancak bizlere göre savunmasızlar, tehlikeye açıklar, bizler teknolojiye istediğimiz zaman HAYIR diyebildik, hayatımıza kısıtlı soktuk, ihtiyacımız kadarıyla kullandık!
Henüz doğruyu-yanlışı ayırt edebilecek bilişsel-sosyal düzeyde olmayan çocuklarımız,ı ellerine verdiğimiz aletle/makineyle ilgili bilinçlendirmek, takibini yapmak kaçınılmazdır.
Teknoloji, akıllıca kullanıldığında hem eğitim, hem de bilgi ve gelişme kaynağı olarak kullanılabilir. Ancak yanlış, aşırı ve denetimsiz olarak kullanıldığında bir takım zararları olabilir. Bu sebeple teknolojiyi nasıl etkili ve yararlı bir biçimde kullanacaklarının çocuklarımıza öğretilmesi çok önemlidir.
- TELEVİZYON
3-7 yaş grubunda çocuğun gelişimi ile ilgili önemli adımlar atılır. 0-3 yaş grubunda olduğu gibi çocuğun gelişimi bu dönemde de çok hızlı bir şekilde devam eder. Bu dönemde anne baba, arkadaş ve sosyal çevre ile etkileşim ve iletişim belirgin olarak artmıştır. Gerek dil gelişiminde, gerekse motor gelişimde önemli aşamalar kaydedilir.
UNUTULMAMALIDIR;
- Bilişsel olarak somut işlemler döneminde olan 3-7 yaş grubu çocuğu televizyonda gördüğü ister çizgi film, ister canlı karakterli filmler olsun çoğunu gerçek olarak algılar! Gördüğünü uygulamak isteyebilir. Çizgi filmde izlediği bir hareketi veya sahneyi olduğu gibi yapmaya çalışabilir.
- Bu dönemde çocuktaki etkilenmeler hayat boyu çocuk için çok önemli olmaktadır.
- Gereğinden fazla süreli televizyon izlenmesi çocuğun dil ve sosyal gelişiminde bazı sıkıntıların ve eksikliklerin oluşmasına neden olabilir.
- Çocuk için bu dönemde şiddet içeren ve aşırı abartılı konulardan oluşan çizgi filmler oldukça sakıncalı olabilir. Bilinçaltı şiddet duygularının yerleşmesine neden olabilir.
- BİLGİSAYAR/TABLET
Çocuk ve bilgisayar denince ilk olarak akla gelen çocuğun bilgisayar ve interneti eğitim amaçlı kullanması, bu karmaşık teknolojiden kendini geliştirme yönünde yararlanmasıdır. Ancak bu düşünce için anaokulu yaşı erkendir, anaokulundaki bir çocuğun bilgisayarı/tableti kullanımında öncelikle amacı oyundur.
Çocuğun yoğun merakı ve eğitim amaçlı kullanım alanlarının sınırlılığı, çocuk ve sanal dünya etkileşimini farklı noktalara çekmekte, ilişkinin yoğunluğu genellikle ebeveynlerin farkında olmadığı birçok sorunu beraberinde getirmektedir. Çocuklarda bilgisayar ve internet kullanımı, özellikle “bağımlılık yaratabilmesi”, “sosyal çevreden uzaklaşılması”, “ruhsal zedelenmelere yol açabilmesi”, “ahlaki dejenerasyon tehdidi”, “eğitimi aksatabilme” gibi sorunlar açısından da değerlendirilmelidir.
Bilgisayar/tablet kullanımının hayatımıza girmesiyle birlikte anne-babaların en sık sorduğu soru ilk başlarda “ne kadar süreyle teknolojiyi kullanmalı” sorusu olur. Süre önemli bir kavram olmakla birlikte girdiği sitenin, oynadığı oyunun içeriğine, iletişimde olduğu kişilerin kim olduğuna bakılması, yani güvenli kullanımın çok daha önemli olduğu unutulmamalıdır.
Yararlanılan Kaynaklar:
- www.meb.gov.tr, www.egitim.gov.tr
- Balıkesir Emniyet Müdürlüğü Rehberlik ve Psikolojik Danışma Büro Amirliği
- http://www.cocukpsikolojisi.net/?module=pages&SID=120 Çocuk İçin İnternet Kullanım Önerileri
- www.cicibebe.net, “Çocuklar ve Televizyon”
- http://www.iem.gov.tr/iem/?m=4&s=51
- İstanbul Emniyet Müdürlüğü Bilişim Suçları Daire Amirliği Makalesi
- Jane M. Healy, (2001) Bağlantı Doğru mu?, Boyner Holding Yayınlar, İstanbul
- Odabaşı, Ferhan. (2002) “İnternet ve Çocuk”, Aile ve Çocuk Dizisi Epsilon Çocuk, İstanbul
Siz de fikrinizi belirtin